Leave Arthur

De âldere susters Ada en lies wenje noch hieltyd by elkoar yn harren âlderlik hûs. Der is in soad feroare sûnt se jonge wiene. En dan stiet ynienen- nei rom tritich jier – harren nei Afrika emigrearre suster Trude foar de doar. Har man Arthur is stoarn en sy is nei Nederlân werom kommen om de begraffenis te regeljen. Sy wit net dat Ada en Lies harren ferstoarne kat ek nei Arthur neamd hiene.
Stadichoan komme de oantinkens oan earder werom. Oer doe ’t se jong wiene en hoe ’t Arthur yn it libben fan de susters kaam en hoe ’t dat alles feroare.
Foar Trude binne lykwols inkelde dierbere oantinkens oan eartiids út it hûs ferdwûn mar it meast is itselde bleaun.

Reina en Kinge

Reina en Kinge, twa suskes, sille tegearre it hûs fan harren ferstoarne heit leechhelje. Dan komt der nochal wat âld sear nei boppen…

It Kistke

It stik giet oer in âlde omke dy `t himsels wat ferwaarleazet.
Wol hat er in hiele leave húshâldster.
Op in jûn binne twa manlju oan it mudze jeien mei harren stabijhûntsje.
De murd fljucht omke `s dak op, de hûn der efter oan. No kin it dak de murd
wol ferneare mar de hûn net en dy ploft by omke yn `e keamer.
De famylje fynt dat it sa net kin en wolle him nei in âlderein te hûs ha. En dêr
komt er ek. Krekt even, want omke kin him mar dreech oanpasse. Sa lit er him
wolris in prûmke ûntkomme op `e gong en pisset er wolris oer it balkon.
De famylje is poer mar hja witte dat Omke altiten hiel heimsinnich docht oer syn jildkistke.
Elk fan de famylje siket op eigen wizen nei dit kistke. Sy binne tige wantrouwend tsjin oer elkoar.
By eintsje beslút blykt der allinnich in testamint yn it kistke te sitten dat de ferdieling ynhâld mar
it blykt dat de famylje neat kriget Omke hat alles ferdielt oan syn freonen en syn húshâldster.

Frou siket boer

Herman Beekman, fynt it heech tiid wurden dar har soan Dick in frou kennen leart, skriuwt dêrom in brief nei de redaksje fan televyzje programma “Boer siket Frou”. Der binne mar twa froulju dy ’t reagearje. De redaksje fan it televyzje programma fynt dit sa unyk, dat Dick “yn è race” bliuwt. Dan komme de froulju. Suus, in skruten en senuweftich typ, yn selskip fan har buorman en freon Louis. Ria, in hoerke, yn selskip fan har freondinne en kollega Corry. Dick Beelman sil in kar meitsje moatte.

Thús

Trije âlde mantsjes yn in fersoargingstehûs. Se kleie oer harren kwaaltsjes yn de komyske earste helte fan it stik en uterje yn de twadde helte harren eangst foar de dea en harren langst nei in fiktyf thús.
Yn dit stik wurdt werjûn hoe ’t minsken elke wêzentlike belangstelling foar inoar kwyt wêze kinne, ja sels harren eigen namme net ienris mear witte.

Gouden hantsjes

It ferhaal giet oer Louis, in rike pensjonearre sakeman mei in noas foar froulju. Troch de froulju is Louis sa ryk wurden. Dan komt er ûnferwacht allinne te stean as syn folle jongere frou Emma – wêr’t er hiel gelokkich mei is – ynienen stjert. Oan har stjerbêd moat er Emma belove dat er nei har dea wer gelokkich wurdt. It blykt in belofte, wêr’t er net ûnder út komme kin en wêryn’t 5 froulju in wichtige rol spylje. De dames dogge harren uterste bêst om him te treasten: in rike man allinne litst fansels net samar rinne!

De broek

Theobald en Louise Masker binne krekt troud. Yn it boargerlik fermidden fan Dútslân omtrint 1910 betsjút dat, dat de man syn frou mear as tsjinstfaam sjocht. Boppedat hat hy losse hantsjes. Dêrneist is Theobald in typyske fertsjinwurdiger fan de lytsboargelike moraal: in amtner fan lege rang mei in lyts ynkommen en konservatyf fan opfettings. Louise sit wat mear yn. Hja is romantysk fan aard, fielt har opsluten en is teloarsteld yn de ferwachtings wat it houlik oanbelanget. Mei buorfrou Deuter -in “âldfaam” fan 33- fantasearret se oer aventoerkes.
By it begjin fan de hanneling binne wy tsjûge fan in hiel trelit. Theobald is poerrazend: midden op strjitte, wylst der in protte folk op’e lappen wie, is Louise har broek ôfsakke! De hiele buert praat deroer. Theobald kin syn baan as amtner wolris ferlieze, sa tinkt er. Dit blykt wol wat ta te fallen, mar it ynsidint hat al oare gefolgen. Twa manlju wiene tsjûge fan it pikante barren en tinke: wa wit is der wat te fersieren en melde harren as keamerhierders by de Maskers. Theobald is bliid mei de hierder: it bringt jild yn it laadsje en Louise dreamt fan in romantysk slipperke.
Fan dit slipperke fan Louise komt (spitichernôch) neat fan. It is krekt de ferfelende Theobald dy’t mei buorfrou Deuter…
In poer geskikt stik foar in ploech dy’t ris wat mear wol as it gewoane simpele blijspul.

Wa is de breid?

Sjoerd Rollema is in rike frijfeint, dêr’t de froulju tige smucht op hawwe. Fan dat om him hinne draaien fan dy froulju, hat er skjin syn nocht en dêrom makket er in oerienkomst mei syn goed 20 jier âldere húshâldster, dat hja de wrâld kunde dwaan sille fan harren houlik, wat net wier is. Mocht ien fan beide syn mûle foarby prate, dan is dy de oare in heal miljoen gûne skuldich. Sjoerd rekket dat jild neffens himsels net kwyt, omdat er net trouwe wol en de húshâldster Hinke is fan miening dat de jongeman wolris in faam treffe sil dêr’t er sin oan kriget en dan soe hja altyd de kâns hawwe om dy slompe jild yn ‘e wacht te slepen. Rollema moat foar saken nei it bûtelân en as de dochter fan frou Tillema (de húshâldster) mei in freondinne thúskomt út Ingelân, dan witte hja it sa te regeljen, dat mem nei harren fakânsjehúske yn Ingelân giet en hja tegearre fakânsje hâlde kinne yn it hûs fan Rollema.
Om alle oanrin en drokte dy’t efter de publikaasje fan it houlik fan Rollema en har mem weikomt, te mijen sizze de beide froulju dat de dochter mei Rollema troud is, ynpleats fan de mem. Dat bringt kunde en frjemd yn twifel, mar net ien komt it krekte oan ‘e weet. Dan komme der swierrichheden, mar mei help fan in freon en in kranteskriuwster komt alles yn ‘e es en ta einbeslút reitsje Sjoerd èn syn freon beide oan de frou nei har sin.

Spul om ‘e baas

Tema: in bolderbast, dy’t elk om ‘e finger wynt, oant….
It stik spilet yn in húshâlding fan man, frou en dochter, dêr’t se der ek noch in húsfeint op nei hâlde. De man is de baas, better sein de tiran yn ‘e hûs: elk is like benaud fan him. Dochter Maaike hat lykwols in feint, Jan, en dy wol graach mei har trouwe. Fierder is der noch in bankdirekteur, dy’t ek gading makket nei de dochter.
As Jan him op in dei moed yn dronken hat om de baas te freegjen oft er mei Maaike trouwe mei, dan fynt er de bankdirekteur as konkurrint op syn paad. Mei dy konkurrint wit de baas wol ôf te weven, mar dat slagget him mei Jan net, krektoarsom: Jan kriget de baas alhiel yn ‘e macht en it slagget him op it lêst de baas yn in kast op te sluten dêr’t er him net earder wer útlit as dat er syn jawurd jûn hat mei de romte fan tasizzingen dêr omhinne.
Hindrik, de húsfeint, spilet it hiele stik troch de wat ûnnoazele húsfeint, dy’t ivich en altyd elkenien gelyk jout en nei de mûle praat.

Ut ‘e pas

It akkordearret net bot tusken Ir. Baars en syn wetterboukundige, Folkert Dykstra. De yngenieur syn fertsjinsten lizze meast op it mêd fan de froulju (dêrûnder ek Ank, in famke fan it kantoar) en hy mist folslein de ferantwurdlikheid dy’t syn berop freget.
Folkert is dêrfoaroer ien en al gevens en hy fielt him dreaun ta bealigjen by nacht en by dei, om skriklike bylden út ‘e besettingstiid út syn tinzen te bannen. Hy wurdt ienselvich; idealisme wol er neat mear fan hearre nei wat it libben him leard hat; dat hy beslút om fuort te gean. Mar Ank, yntusken ûntmaskere troch de hannel en wannel fan har baas, wit him der fan te oertsjûgjen dat it desertearjen wêze soe. Hy bliuwt. En syn baas? Nei in mislearring fan in kerwei, út eigen ûnachtsumens, wachtet er syn degradaasje net ôf, mar rommet foartiid eigener beweging it paad.

Sûnt Kaïn

De beide haadpersoanen: Karel de Boer en Albert Heder, binne fan bern ôf oan al kammeraten; se ha tegearre fierder leard en binne no beide as yngenieur ferbûn oan in loftfeart-laboratorium. Karel is in wat sletten, stugge man en kin ’t net ha, dat Albert safolle mear libbenskeunst besit en mei elkenien oer de wei kin. As Karel der him dan ek noch fan fertinkt dat er syn frou ynpalmje wol, boazet syn jaloerskens sa oan, dat it plan yn him ripet om syn maat by in fleantúchproef ferûngelokje te litten. Ada, Albert syn frou, sit yn noed, as hie se in foargefoel fan in ûngelok. Dat hie der ek fan kommen, as net de tredde (froulike) yngenieur yngrypt hie op it lêste nipperke, dêr’t se beide manlju mei wit te rêden: de iene foar de dea, de oare foar de skande.
De spanning is grut! Ek neitiid, want hoe sil Albert réagearje as er alles gewaar wurdt?

Mar de ûntspanning komt om ferantwurde wize.

Swart hout en goudene bizen

Jabik Kupers is A.O.W.-er wurden en fiert hjoed syn 65e jierdei. Se hawwe ien soan, dy’t troud is mei in frou dy’t it heech yn ‘e holle hat. Der binne trije pake- en beppe-sizzers fan 18 oant 26 jier.
It wurdt foar Kupers en ‘e frou net in moaie jierdei. Bern en bernsbern komme de moarns al eefkes, mar de skoandochter wol dy moarntiid ek noch nei inkelden fan har kunde ta, dat sadwaande. Se hat lykwols dochs noch in ‘verrassing’: se hat, seit se, ôfgryslik har bêst dien om foar de âldelju – want dat binne se neffens har no echt – in plakje te krijen yn it nije âldereinhûs.
Efternei docht bliken dat se it hûs fan har skoanâlden brûke wol foar in boetykje fan ien fan har dochters. Fan de bernsbern is der ien, dy’t wol wat mei pake en beppe op hat; dy kin it dan thús ek net mear hurde. Heit en mem altyd fuort en as se elkoar al sjogge dan hawwe se spul. Skoandochter set troch en stjoert in amtner fan Soasjale Saken nei de noch flinke âldsjes ta om de oergong nei it rêsthûs mei harren te regeljen.
It komyske fan it stik sit him foar in grut part yn de misferstannen dy’t dêrút ûntsteane. De sawat 10 jier âldere buorlju spylje dêr in wichtige rol yn. As it op it slimst liket, draait it mei soan en skoandochter by einsluten doch wer wat by en kinne Kupers en ‘e frou mar profitearje fan harren A.O.W.

Werom nei de natuer

Tema: It bestean sa’t ús foarâlden dat hiene, lûkt sommige minsken oan. Oliver Sylvester, dy’t yn Londen in printerij hie, is mei syn húshâlding fan man, frou en trije dochters fan om ende by tûzen wike, ferhuze nei in buorkerijke op it plattelân, dat er fan in ferstoarne muoike erfd hat. Oliver is in idealist en wol lykas syn pake dat yn Amearika dien hat, alhiel ‘selssupporting’ libje. Hy hat in hynder en in ko en tinkt dat er it fierder mei wat de grûn opbringt wol rêde kin. Dat rêdt er net, ek al omdat er gjin ferstân fan buorkjen hat. No hat er it gelok dat er in goede feint treft, dy’t ferstân hat fan alles, mar de kâns net kriget om dat ta te passen, omdat Oliver op ‘e âlde toer wol. Syn frou kin de húshâlding net heal sêd jaan, mar rêdt har troch stikem blikjes itenswaren te smokkeljen.
De trije dochters hawwe allegearre smucht op ‘e feint en besykje elk op har eigen manear dy foar har te winnen. Oliver sels is dagen, wiken, moannen dwaande om it hûs op te knappen, mar it wurk is him frjemd en it eint dus neat. Mar hy hat syn frou in baaikeamer ûnthjitten en dat sil slagje.
Ien fan ‘e dochters is in echte bistefreon en dy docht dy kant út ek it wurk. Tim, de feint, wol har graach ta frou en dat slagget op it lêst ek. Oliver fernimt út brieven dat pake it eartiids ek net oprêden hat en dat is foar him in ûntskuldiging om der op ’t lêst ek mar mei op te hâlden. Hy nimt in oanbod fan it regear oan om op te arbeidzjen mei de printerij en docht de buorkerij oer oan syn dochter Sarah, dy’t trouwe sil mei Tim.
It stik einiget mei it feit dat der poergleon wetter troch it húske spielt, sûnder dat der ek mar in lyts kânske west hat dat dat wetter yn ‘e baaikeamer bedarje koe.

Wolven en skiep

Arnold Poortinga is fertsjintwurdiger fan syn berop. Hy kin by syn firma in goede omset helje en alles liket foar de wyn te gean. Oant op in stuit de saak opnommen wurdt yn in grut konsern en der in belied komt dêr’t de effisiensy by foar master opslacht. Reorganisaasje makket dat in folle jongere kollega fan him, mei bettere papieren, boppe him steld wurdt en hy oansizzing kriget dat syn wurk teni út it haadkantoar wei regele wurdt en dat der in hegere omset helle wurde moat. Mei in healjier rekket er sadanich frustrearre, dat er ûnder dokters hannen rekket en wol ôfkard wurde sil.
Koart sein: in stik dat in probleem fan dizze tiid behandelet. In probleem dat troch reorganisaasjes en sluten fan bedriuwen in algemien probleem neamd wurde kin, in probleem ek dêr’t langer in protte minsken fan te lijen hawwe.
In flotte dialooch mei gâns humor.

Yn ‘e tiis

Trije broers hawwe it elektrysk bedriuw fan harren heit trochset, neidat dy ferstoarn is. Harren sinnen rinne lykwols safolle útinoar dat hja mei rûzje útinoar reitsje, ta grut fertriet fan harren mem.
Twa broers bliuwe yn ‘e âlde saak, de tredde begjint foar himsels en bekonkurrearret de oaren.
Dy beide rêde it nei ferrin fan jierren net op en harren jildsjitter wol allinne noch in kâns jaan as de tredde broer der wer by komt, omdat dy de kapasiteiten en it betrouwen hat.
Op mem har 70ste jierdei beslút de iene broer syn eigen saak der oan te jaan en syn bruorren foar te stellen mei him yn ‘e âlde saak op ‘e nij te begjinnen. Dat nimme de oare beide oan en sa wurdt dizze dei foar allegearre, mar foaral foar mem, in prachtige feestdei.

Senuwbehanneling yn ‘e fakânsje

Eelco van Balen sil mei fakânsje en syn assistinte Ine sit efter him oan, bang dat er de trein net mear helje sil. Dan komt der noch in jonge frou mei slim pinemûle…. Dan dy ek noch mar helpe. Dan komt op it alderûngelegenste stuit ek noch syn omkesizzer Aldert om him wat jild te freegjen. Hawar, Aldert kriget niget oan Ine en Eelco mei syn pinemûlepasjinte hiel wol lije. As Eelco einlings en te’n lêsten de doar út is, ferskynt der in ynbrekker op it toaniel en dy nimt it djoere postsegelalbum fan Eelco mei, dêr’t Ine op passe soe.
Letter docht bliken dat Aldert de dief te fluch ôf west hat, want dy komt yn it twadde bedriuw mei it kostbere album opdaagjen. Ine hat Eelco by de grins werom roppe kinnen, dat dy is gau wer thús.
Yn it lêst krije Aldert en Ine elkoar en wurde Eelco en Aleida it ek iens, al hat dat nochal wat fuotten yn ’t gat. De dief, sa docht bliken, is de man fan Sijke, dy’t in skoft lyn by har weirûn is.
En Sijke is de fertelster, dy’t de ferfrysker oan it stik tafoege hat.
Om’t de spyltiid sawat fiif kertier beslacht, lient it stik him foar oanfolling op sjong- en muzyk- en soksoarte jûnen.

Reboelje op Rispingestate

Rispingestate wurdt bebuorke troch âlde Kuper mei help fan bedriuwslieder Koert en de faam Gelske.
No’t de âldman ferstoarn is, komt notaris om de erven yn te ljochtsjen oer it testamint.
Dy erven binne in soan, Aan, twa dochters, Menta en Houkje, de lêste mei har man, en dan moat der noch in dochter yn Dútslân wêze, dy’t in bern oerwûn hat, mar dêr witte hja hjir it measte net fan.
De neibesteanden binne fansels allegearre like slij nei it erfskip, want wat is op it heden in grut boerespul wol net wurdich: oardel miljoen?
As notaris útein set mei it testamint, docht bliken dat âlde Kuper alderearst tocht hat om de ferpleechster, dy’t hast in jier sa goed op him past hat: hja kriget de sieraden, meast goudspul.
Justjes letter komt de bûtelânske pakesizzer der yn en om te witten oft dy ek mei parte kin, moatte der papieren út Dútslân komme. Sadwaande moat de sitting fersteld wurde, mar allegearre bliuwe dêr salang útfanhûs.
By einbeslút docht bliken dat mem en dochter yn Dútslân beide al ferstoarn binne en dat de ferpleechster de rol fan de pakesizzer spile hat om tiid te winnen, want de âldboer hat yn it testamint oan Koert en Gelske de pleats foar 24 jier yn hier tasein, mar dy beide moatte it earst noch iens wurde en dat hinget der yn, ek al omdat dêr in rike boeredochter, Hike, tusken sit te stikeljen.
Hawar, it komt fansels allegearre wol klear, mar it wurdt foar de famylje yn safier in ôfalder, dat hja foarearst tefreden wêze moatte mei hier barren en gjin grutte stikken op it board krije.

Sa mar even

Tema: Men docht wat om in breidskat te krijen. Rixt Regnery is as studinte keunstskiednis yn ‘e kost by har nicht Hester Hibma, dy’t in pension hâldt. Rixt stiet op trouwen mei Fokke Fridsma, mar der is in probleem. In muoike fan Rixt hat har by har trouwen in fikse breidskat tasein as de kar, dy’t Rixt docht, har sinneget. No hat muoike, dy’t hja tante neame en dy’t yn Frankryk wennet, Fokke in kear troffen en dy hat doe in poerminne beurt by har makke. Alles is fierder goed, want Fokke is hast klear mei syn artse stúdzje, mar Rixt doart tante syn foto net te stjoeren, want dan is se bang de breidskat mis te rinnen. En dy hawwe se krekt sa nedich foar it keapjen fan in praktyk.
Rixt is no sa dryst en stjoer tante in foto fan Dimer Dekker, in fotograaf fan in tydskrift, dy’t it petret fan Hester kriget foar de reportaazje oer de partisanen fan Tito. Suver op it alderûngaadlikste stuit komt de Frânske muoike by harren oer de flier en alles komt op haren en snaren om tante begryp by te bringen. Dêrta wurdt der in komeedzje opfierd, dy’t oan alle kanten út it roer rint.
Dat tante hat fansels samar troch hoe ’t it yninoar sit, mar spilet it spul oan ’t lêst ta mei. Oan ‘e ein soarget se wol dat it goede pearke de gouden earbellen en it gouden horloazje kriget, wylst Dimer it fansels iens wurdt mei Hester.
Sadwaande twa lokkige pearen oan ‘e ein.

De trijekaart op ‘e kofje

Tema: In man wol wolris ‘los fan ’t wiif’ út ‘e bân springe, mar moat dan wolris in earlik ferlechje betinke. Notaris Peetsma wurdt troch syn beide freonen, Koert Holwerda en Kerst Wiersma, útnoege om mei harren in wike nei in ûnderkommen yn it Griene-Stjerplan by Ljouwert. It is dúdlik dat it doel is om dêr de blomkes ris lekker bûtendoar te setten. Omdat syn frou dat nea tastean soe, lit Peetsma him, dêr’t syn frou en dochter by binne, opskilje troch syn klerk, dy’t him útnoeget foar in belangrike notarissenkonferinsje yn Den Haach.
De froulju binne mei dy útnoeging wakker fereare, al bliuwt it fansels spitich dat de frou net mei kin. Yn ‘e rin fan dy wike komme der praatsjes dat de trijekaart yn Ljouwert oan ‘e boemel west hat en dat behalven skea ek in pear fan harren yn it sikenhûs bedarre binne.
Ut Den Haach wei wurdt dy wyks ek in kearmannich om jild frege en dat wurdt troch de klerk daliks oerstjoerd. As Peetsma op it lêst mei in skeinde holle wer thús komt en ek de beide freonen ferskine mei skonk en earm yn ‘e wynsels, dan kin in moai ferhaal de mannen net mear rêde en wurdt ús notaris op syn kantoar troch syn frou efter de typmasine set.
Hjir tuskentroch spilet dan noch in leafdesskiednis fan notaris syn dochter Teatske mei de klerk Sjoerd Berend, dy’t mekoar oan ‘e ein fansels krije. As type docht noch Tryntsje mei, in âldfaam, dy’t de boekhâlding docht.