De Sate

Yn dit stik komme wy yn ‘e kunde mei de húshâlding Slatterly. Earst mei de trije susters letter mei de oaren. De âldste fan de trije – Wendy – is nei twa jier troud west te hawwen skieden en is dêr frijwat ferbittere ûnder. Jenny, de middelste, is op jacht nei in man. Beide binne se skoaljuffer. De jongste, Brenda, docht eins neat oars as tsjin de maatskippij oanskoppe en tsjin alles wat se thús heart en sjocht. De ferhâlding tussen de trije susters is fier fan optimaal. It gesin wurdt behearske troch de heit. Hy mient dat de bern tsjin him binne, en pakt se dan ek hurd oan. Hy is oan ‘e drank en docht oars neat as flokke en ôfjaan op de bern. Ek syn frou kriget der fan lâns.
Sy, de mem, is wat in hússloof en besiket op alle mooglike manearen de frede te bewarjen. It wurdt al gau dúdlik dat dizze minsken net mear op in normale manear mei elkoar prate kinne. Stik foar stik binne se op de ien of oare wize teloarsteld yn it libben. As soan Arthur – it swarte skiep fan ‘e famylje – ûnferwacht foar de doar stiet mei belangryk nijs is der efkes hope dat dat feroaring bringe sil yn it fêst ruste libbenspatroan. Mar al fjochtet Mem noch sa om de boel by elkoar te hâlden, de Heit soarget dat alles op ‘e non rint. Arthur dy ’t it leafst mei dichtsjen de kost fersjinje wolle soe, wurdt op in ûnminsklike manear oanpakt troch de Heit. Arthur reizget teloarsteld ôf en as de efterbliuwende famylje Slatterly de deiske tried wer oppakt, liket it, dat der neat bard is.
Kommintaar:
In realistysk stik weryn de karakters moai en helder beskreaun binne. Troch wat der ûnder de tekst sit, ûntstiet der in broeierige benauwende sfear. In stik mei prachtige dialogen.
It stik is noch alhiel fan dizze tiid. It konflikt sil foar elk (jong en âld) werkenber wêze. It sil net makkelik wêze om mei de ûnderdrukte emoasjes fan de rolfigueren om te gean en sjen te litten.
Mar mei in regisseur dy ’t wat oandoart en mei in dito ploech spilers, is dit in prachtig stik.

AJ

Spul om ’t spul

Op de buorkerij fan de Albeda’s is in ûnderhûds konflikt merkber. Soan Henk studearret ôf as yngenieur en syn mem is dêr tige wiis mei. Mar soan Durk, dy’t mei syn heit it famyljebedriuw liedt, hat der argewaasje oer dat syn jongere broer op de pleats neat út ‘e wei set, wylst hy him in ûngelok wurket.
Hy wurket as ûnbetelle krêft op de buorkerij fan syn heit, dy’t it drokker hat mei it ôfrinnen fan gearkomsten dan mei syn eigen bedriuw. It gesin hat alle war dien om soan Henk studearje litte te
kinnen. Hieltyd wer hat hy spul mei syn broer, dy’t net yn ‘e gaten hat wat de oarsaak is fan Durk syn ûnfrede. Wylst Henk syn freondin út syn stúdzjetiid yn ‘e steek lit en tinkt yn it âlderlik hûs in skoftje op in sêft sin sette te kinnen, makket Durk him klear foar de oanfal. Tsjin de slappe hâlding fan syn heit yn, wol hy jild liene foar in nije lisboksetâl om út te breidzjen. By de bank kriget hy it lid op ‘e noas: syn heit is net mear kredytweardich. Ek syn pake kin him net mear helpe. De konfrontaasje mei Henk ferskerpet him as dy ek nochris de (froulike) feedokter besiket te fersieren.
Uteinlik leit Durk it byltsje derby del: nettsjinsteande syn leafde foar it bedriuw, wol hy net langer foar syn heit wurkje. Hy giet it hûs út en sil him in oar fak leare. Henk moat no marris in skoftsje de hannen út ‘e mouwen stekke.
KOMMINTAAR:
In echt, oarspronklik Frysk ‘boeretoanielstik’. De karakters binne goed tekene, de ûnderlinge ferhâldings en ferwachtings komme goed út ‘e ferve. Boppedat giet it stik ek noch earne oer. Ik ha net de yndruk dat it echt datearre is, ek al binne der dan yntusken in soad dingen feroare yn it boerebedriuw. Foar in ploecht dy’t ris in serieus stik fan eigen boaiem spylje wol is dit wol wat.

HB