Wat ha se it altyd drok op skoalle, dy lêste wiken foar de simmerfekânsje. Benammen de bern út groep 8. Net allinne mei de fêste jierlikse ôfslútingsrituelen mar ek mei it ôfskie fan de fertroude skoalle, de masters en de juffen en fan elkoar. Foar ’t de grutte stap set wurdt nei in noch ûnwisse takomst moatte de lêste dagen meielkoar in bysûndere tiid wurde.
In ôfskie dat yn it ûnthald bliuwt.
Sytse Troast moat ferhúzje nei in soarchsintrum ta. Syn bern Loltsje-, Evert-, en Edou helpe him te ferhúzjen. Foar Sytse is dit in hiele stap en it leechheljen fan syn hûske jout in soad argewaasje. Sytse komt terjochte yn soarchsintrum “Skoatterhiem”, dêr hat de lestige juffer Braaksma it heft yn hannen. Gelokkich meitsje de susters Betsje en Lyske it him sa folle mooglik nei’t sin, ek de technyske man Murk is in stipe foar him. Dat is nedich, want Braaksma hat him ferbean it neaken skilderij “ Madonna “ op te hingjen yn de keamer fan Sytse. It skilderij, dêr’t de glûprige Adelbert de skoansoan fan Sytse in eachje op hat is samar wei wurden.. Letter docht bliken dat it skilderij in soad jild wurdich is. Foaral Braaksma is op’t ein as it skilderij net boppe wetter komt. Sytse set Braaksma foar’t blok en driget har mei de polysje as sy net soarget dat it skilderij wer op’e lappen komt. Is juffer Braaksma wol sa betrouber?? as in reade trie soarget Betsje foar ekstra spanning mei syn hûntsje Beike.
Jurjen is dwaande mei syn boere bedriuw, alles op de kompjûter, modern, fan dizze tiid, allinne hy hat noch gjin frou fine kinnen. Mem dy ’t ek op de pleats wennet hat dêr sa har eigen tinken oer, it moat foaral in passende boerinne wêze dy ’t op de pleats komt. Foaral no ’t se sels yn koarten nei in oanleunwente ferhûzje sil.
Jurjen is it lêste skoft lid wurden fan in klup foar minsken dy’t allinnich binne. Dêr komt er Jeltsje tsjin. Hy is wei fan har, mar mem is in probleem… Jurjen tinkt letter kin ik alles wol fertelle, earst mar net,. Hy wol alles stikem wat regelje, en as ’t klear is nei bûten komme mei Jeltsje. Letter is yn dit gefal better…
It Goede Lichem giet oer akseptaasje fan it eigen lichem.
Eve Ensler sels stiet sintraal en fertelt har ferhaal. Eve is nammentlik net gelokkich mei har liif. Se fynt har búk te dik, fierstente dik. Se is al jierren oan it lijnen, trochrinnend lid fan de sportskoalle en sjocht mei ôfgeunst nei alle slanke barbiepoppen om har hinne, oant se op in punt komt dat se dit net langer wol. Se wol leare te hâlden fan har lichem, dêrom lústert se nei ferskillende froulju fan oer de hiele wrâld dy’t fertelle oer skientme, oer memmen, oer skientmenoarmen, oer plastyske sjirurgy, oer eangsten en oerwinningen. Harren ferhalen binne werkenber, komysk, fertrietlik en foaral wier.
It kleaster fan mem oerste en de susters Agaath, Klara en Francisca sit yn jildpine. It sjocht der sels nei út dat meikoarten it kleaster fallyt gean sil. Aartsbiskop Siemelink, dy ’t elts jier in wike yn it kleaster komt om út te rêsten, is dan ek fan doel it kleaster te ferkeapjen. Der binne sels plannen om fan it kleaster in kasino te meitsjen en de susters earne oars te pleatsen. De bychtfaar en freon fan de susters, pastor Breukelmans, kin tsjin dizze snoade plannen neat ynbringe en grypt mar wer, stammerjend en al, nei de miswyn. Dan komt ynienen Guus Jongeneel, oftewol mynhear Bil van Building Investments Limitted. In bliere en kordate man dy ’t grutte plannen hat mei it kleaster.
Dizze ienakter is skreaun foar yntroduksjebyienkomsten mei nije ynwenners fan Fryske gemeenten en kursussen Frysk.
De krekt stoarne Jan Brugman (1399-1473) hat noch gjin rêst, hy krijt opdracht om noch in ieuwenlange wei te gean, oant er oan ‘e ein klear is mei himsels. En, graach of net, hy sol op syn tocht beselskippe wurde fan in nar.
Jan Brugman dy’t yn syn libben alle oaren twong om harsels te ûntdekken yn syn “Speculum imperfectiones” (Spegel fan ûnfolsleinens) fan fan 1450, stiet no sels foar hjitte fjurren. Diskear is it de nar, dy’t him, Jan Brugman, de spegel foarhâlde sil. Hy sil hieltyd dúdliker sjen, dat minsken elkoar altyd wer mei regels yn ‘e beage hâlde – mei moaie en minder moaie bedoelingen – en hoe’t se ek altyd wer ûnder de regels útkomme wolle, sa goed sa kwea.
Each yn each mei de singeliere ferletten fan minsken en har net nei te kommen kar foar wyt of swart yn tiden fan deilisskip en reboelje, feroaret er njonkelytsen. Sjocht er himsels en oaren yn in nij ljocht. It sil úteinlik it fjoer, dêr’t er him yn djipste wanhoop oan oerjout, wêze dat him befrijt fan syn âlde ik. Wat oerbliuwt, is in man dy’t lykop rint mei de minsken. Yn ‘e spegel hat er de trekken fan in nar.
Yn alle situaasjes: de deadewacht by Jan Brugman, de opmjitte nei de reformaasje en de Frânske tiid, de needsaak en eangst om te kiezen yn ‘e twadde wrâldoarloch, en de alteraasje fan de tiid fan no, bliuwe alle spilers harsels, hâlde har eigen namme. Sa as altyd feroarje minsken soms yn ‘e rin fan de tiid, mar like faak hat it der fan dat se stean bliuwe dêr ‘t se stienen. En sa spylje bern, altyd en oeral, har eigen spultsje oant se de wrâld, sa as dy is, foar kar nimme of har fernije.
It stik fertelt it ferhaal fan Frank en Emma, dy’t yn Wisconsin in molkfeebedriuw ha. Se liede in rêstich libben yn isolemint. Frank libbet foar syn inters (kij) en Emma soarget foar har man, it hûs en foaral foar alle planten dy’t yn harren hûs dominearje.
Harren fredige bestean wurdt fersteurd as Haynes, in âld maat fan Frank, midden yn’ e nacht by harren komt en him dêrnei skûl haldt yn harren kelder. Net lang dêrnei stiet in menear Welch by Emma oan de doar. Hy docht him foar as ferkeaper fan patriottysk guod, mar al gau wurdt dúdlik dat hy oare bedoelingen hat. Der folget in proses van yntimidaasje . Wat wol dizze man en wat stiket der noch mear efter?
De Musikal “Nova Terra” is in bewurking fan it bibelferhaal fan Samuël sa’t dat beskreaun stiet yn I Samuël 1 oan’t 8. De bibelske setting is oersetten nei in setting yn de midsieuwen.
Sam Jelle (Samuël) komt as jonkje by pryster Ele (Eli) te wurkjen. De soannen fan Ele dy’t ek pryster binne misbrûke har funksje as prysters. Sam Jelle wurdt roppen om it folk te lieden.
Nei de dea fan Ele en syn soannen liedt Sam Jelle it folk nei in nij wenplak.
Fjouwer minsken binne foar in koarte fakânsje yn ien húske op Ibiza. It iene pear wurdt foarme troch in bekende akteur en syn frou. Sy hat har altyd skikt nei syn libben. It houlik fan it oare pear wie sa goed as oer, mar sy ha elkoar yn in “bange”sitewaasje yn it fleantúch opnij de leafde ferklearre. Hy is realistysk, sy wat neuroatysk. Tragi-komyske en komysk-tragyske foarfallen wikselje elkoar ôf yn it fakânsjehûs. It stik spilet yn de tiid flak nei de moard op Pim Fortuyn.
It stik spilet op in trochsnee skoalle earne yn Fryslân.
Bern út ferskate sosjale klassen sykje harren plak yn de wrâld, wêrby, lykas yn hjoeddeiske amerikaanske televyzjeprogramma’s, stoerdwannerij en it behâlden fan harren posysje op skoalle tige wichtich is.
As bliken docht dat de simmerleafde fan Henry op deselde skoalle sit is dat fansels in ramp foar de populêre Henry, en hy nimt fanwegen syn posysje ôfskie fan syn leafde.
Mei harren hilaryske spul tinke master en juffer ek fereale te wêzen,…… of is dat dochs wat oars ?
En sa is eltsenien drok dwaande mei syn as har swierrichheden, mar op ’e ein fan it stik komt it troch twa wûnderlike figueren dochs noch goed mei de leafde.
It ferhaal spilet him ôf yn it rampjier 1672. It lân waard fan trije kanten oanfallen. Fanút it noarden en westen oer de Noardsee troch de Ingelsen, fanút it suden troch de Frânsen en fanút it Easten troch de Dútsers, dizze lêste ûnder lieding fan de biskop fan Münster.
Herman libbet mei syn beppe op de Katlykster heide. Hy is fereale op Eke, de dochter fan boer Sjoerd Ales, mar syn frou Makke fynt him net goed genôch foar har dochter.
Herman warskôget de boer foar it kommende gefaar fan de Dútsers, dy’t al hast by de Bekhofskâns by Aldeberkeap binne. Herman mobilisearret it folk en sprekt harren ta, de spanning wurdt grutter. It boerefolk fan Katlyk en Mildaam meitsje harren op foar de striid. De froulju moatte nei in feiliger hinnekommen; de heide.
De fijân wurdt ferslein en der kin klonken wurde op de oerwinning. Herman wurdt huldige foar syn oanfierdersrol. Sels de grietman fan Skoaterlân, generaal van Aylva fan it leger fan de staten fan Fryslân en in baron komme der oan te pas.
Mar dan komt beppe op it toaniel en komt der dúdlikheid yn it Grutte Geheim fan de heide. Bliuwt Herman op de Katlykster heide of ……………….
Uteinlik hat de hûn Drift it lêste wurd.
Lyts Famke wachtet op Sinterklaas en Swarte Pyt. Sinterklaas leit op it toaniel. Pyt komt op út ‘e seal. As Klaas en Pyt fuort binne komt Famke troch de skoarstien. Se wol Pyt wurde. Ut ‘e tún komt kabouter Njoggen dy ’t siket om buorke acht. (de oare sân hat Sniewyt meinaam) Mei de kat geane se nei mearkelân. Se moetsje de keninginne fan Sniewyt, de wolf fan Readkapke en Heks Trui. It komt derop del dat by ’t einsluten elk mar wer gewoan himsels wêze wol. It gehiel wurdt opfleure mei lietsjes dy ’t spile wurde troch 4 musikanten, dy ’t harsels spylje. Mar soenen ek de kat, de heks, de keninginne en de wolf dwaan kinne.
René wennet gear mei har freon en sil trouwe. Har bernejierren komme boppen. By de terapeut Chris wurdt dit yn flash-backs oanjûn. It giet om in alkoholistyske mem en in heit dy ’t der noait wie (seeman).
Stipe kriget se fan de buorman dy ’t har misbrûkt. It kommentaar fan de bûtenwacht ( 6 persoanen) wurdt ôfsetten tsjin it ferhaal fan René. It machtelease (net) dwaan fan de helpferlieners. De famylje, de buorlju, de húsdokter ensfh. It is in oanklacht fan René yn dy rjochting. It publyk spilet yn ‘e ein ek mei. Twa tsjinstelde mieningen. (kin dûbelrollen fan eardere 6 wêze)
Der binne 5 famkes dy ’t om beurten oer har libben op dit stuit fertelle. Dat is nochal heftich. Twa jonges, werfan de iene in smjunt is en de boel besoademitert mei drugs. Fjouwer famkes reitsje yn ‘e sel, de fyfde is swanger fan de oare jonge. Der wurdt in famke berne.
In stik dat noeget kreatyf om te gean mei de typkes, it dekor en de omballingen.
Roel Eise Timminga – grutboer, wol ek de spitkeet fan Jimke (duvelbanner) noch ha. De duvel is syn adviseur. Jimke syn dochter Lokke wurket op de pleats fan Roel, dêr ’t ek soan Eise tahâldt. Eise hat it op Lokke. Lokke wol net om it stânsferskil. It rint faai ôf. Jimke sprekt in flok oer de pleats. Roel fermoardet Jimke.Fine Eise en Lokke elkoar?
(nei it boek fan G. Spaanderman-Wielenga)
Oannimmer Sylstra nimt it net sa nau mei de regeltsjes foar subsydzjes wat betreft de fersmoarge grûn. In erchtinkende amtner siket by nacht nei bewizen by de oannimmer. Makket dêrby nochal wat lawaai en moat hals oer kop útnaaie en rint dan de buorman tsjin it liif. In plysjeman ûndersiket de ynbraak en fynt út dat de fingerprinten op ferskate plakken fan deselde persoan binne. Underwilens moat Willem, de help fan Sylstra, meardere frachtsjes swarte grûn te plak bringe, foaral by pommeranten foar in lyts pryske.
## Dit stik is net mear leverber. Jo kin fan dit stik gjin boekjes mear keapje. Wol ha we noch in pear sichtboekjes, se kinne dus noch wol lêzen wurde.
As jo dit stik spylje wolle, matte jo sels de boekjes kopiearje.
De húshâlding van Gorp wennet yn de Diamantstrjitte en bestiet út de heit Fred (eigner fan in frituersaak), mem Trees (sy hat net in fleurige natuer), dochter Nienke (‘gothic’ en sy lêst yn Nostradamus) en dochter Sophie (dy ’t in rol ha wol yn in televyzjesearje). It ferhaal begjint as de hiele Diamantstrjitte de postkoadelotterij wint, allinne de húshâlding fan van Gorp wint neat: Trees hat lotten kocht foar de pleatslike boarterstún. De buorlju komme geregeld by de famylje oer de flier en dêr wurdt it net fleuriger fan. De presentatrise fan de lotterij krijt in idee om in realitysoap oer de van Gorps te meitsjen. It program “de Ferliezers” is in feit. As heit syn senioarenfrituer ek noch mislearret liket it gelok foargoed dien te wêzen yn de Diamantstrjitte. Oant Trees dochs noch wat wint: in midwike yn in húske fan Center Parks. De ein is in begjin fol nije hope yn de ‘idyllyske’ omjouwing mei fuortby de oankrûpmuorre.