Krang

Basearre op ‘IVANOV’ fan Anton Tsjechov (1860-1904)
‘IVANOV’ is it earste stik fan Tsjechov, it gie yn 1887 yn premjêre. It ferhaal oer in slagge sakeman dy’t him, ek as it minder giet, steande hâlde moat yn in lytse mienskip, is oerset en bewurke nei dizze tiid. Ivanov wurdt Krang.

It oarspronklike ferhaal yn it koart.
In man dy’t de holle boppe oaren útstutst en altyd mar mear woe, komt himsels no tsjin. It giet net goed mei him. Mei syn bedriuw al hielendal net. Hy hat oeral lieningen útstean, dy moatte no dochs in kear ôfbetelle wurde. Hy rekket fallyt en syn ympearium klapt yn elkoar. Syn frou Anna hat T.B.C. Ivanov siket syn heil bûten de doar. Hy kriget in ferhâlding mei Sasja, de dochter fan de Lebedevs. In boer mei, sa liket it, in protte jild. Ivanov hat dêr ek noch in liening fan 9000 roebel stean. Anna komt te ferstjerren. In jier letter trout Ivanov mei Sasja. Docht er dit wier út leafde of stiet er mei de rêch tsjin de muorre en trout er om de breidsskat? En hoe is dat destiids dan mei Anna gien? Is er wol sa earlik as er him foardocht of docht er alles om syn eigen hachje te rêden?

Trije susters

Dizze Russyske klassiker út de wrâld literatuer ferteld oer de dochters fan in legeroffisier dy’t doetiids mei syn húshâlding Moskou ferliet om befelhawwer te wurden fan in garnizoen yn in lytse provinsjestêd. Nei heit syn stjerren langje de susters bot nei it gruts en meislepende libben út harren jonge jierren yn de haadstêd, mar gjin fan trijen slagget der yn om harren lok te finen. Trije susters is in sosjale krityk en in leafdesdrama mar boppedat in stik dat freget nei de sin fan it bestean.

Omke Wanja

Alexander komt mei syn 2e jongere frou Jelena op de sate te wenjen wat syn dochter Sonja en neef Wanja al jierren beheare. Sy ha altyd in grut part fan de opbringst oermakke oan Alexander. De mannen wurde oerstjoer fan de moaie Jelena. It rêstige en oardere libben is kompleet yn ûnstjoer. Elkenien rekket yn ‘e war en ek bloeie der ferlangens op dy’t net realistysk blike. Elk besiket efter syn ferlangens oan te gean en sûnder dat se it sels yn ‘e gaten ha, reitsje se hieltyd mear fertize yn de ûnmooglikheid der fan.
As Alexander mei it foarstel komt om de sate te ferkeapjen binne de rapen gear en giet Wanja troch it lint. Jelena en Alexander geane fuort, alles komt wer yn ‘e rêst. In yllúzje earmer besiket elk de tried fan it eardere libben wer op te pakken.

De mieu

It stik spilet him ôf op de bûtenpleats fan Pjotr Nikolajewitsj. Syn Suster Arkadiena, in bekend aktrise, bringt dêr de fakânsje troch. Se wurdt beselskippe fan har freon en oanbidder Trigorien, in ferneamd skriuwer, en har soan Kostja, ek al in skriuwer, mar dan ien oan it begjin fan syn karriêre. Hy hopet alteast hertstochtlik op sa’n karriêre. Foarearst is hysels lykwols de iennichtse dy’t dêr yn leaut. Hy hopet him te bewizen mei in toanielstik, dat foar famylje en kunde spile wurde sil yn de tún fan de bûtenleats.
Foar de mar, dy’t dêr sa prachtich leit oan de râne fan de lannen fan de bûtenpleats, wurdt in teaterke boud. En Nina, dochter fan in boer út de buert, dy’t like graach aktrise wurde wol as dat Kostja him in takomst dreamt as skriuwer, sil it stik – in poëtyske monolooch, fol symbolyk – spylje .
It stik begjnt mei de tariedingen fan dizze “foarstelling”.
En fansels komt dêrnei alles oars as Kostja en Nina foar harsels dreamd hawwe. Teloarstellingen, ûnbeantwurde leafde, ferbittering, mankelikens, it neistribjen fan gelok en it oanfurdigjen fan it lijen dat dêrby heart, dêr giet it oer yn dit ferneamde stik fan Tsjechov.

It kersehôf

Ljoebof, de eigneresse fan in fertuteaze bûtenpleats yn Ruslân (omtrint 1900), keart nei fiif jier werom nei hûs, tegearre mei har dochter en twa betsjinners. Nei it ferûngelokjen fan har jongste bern en in mislearre ferhâlding hat de dochter har mem werom helle út Parys. De tastân yn hûs en bedriuw binne net bêst: der binne in soad skúlden en te min ynkomsten. Ljoebof hat lykwols allinnich mar each foar har fertriet en de herinnerings oan har moaie bernetiid. De prachtige kersehôf stiet symboal foar dizze ferdwinende wrâld. Ek oare personaazjes, lykas de broer fan Ljoebof en de skoalmaster slingerje hin en wer tusken ferline en takomst, sûnder ta dieden komme te kinnen. As de bûtenpleats by eintsjebeslút dochs op in feiling ferkocht wurdt is it de praktysk ynstelde Lopachin (soan fan in liifeigene), dy it hûs keapet en it kersehôf omkappet om der simmerhúskes del te setten.
In mankelyk, mar ek fleurich stik.

Koartkoppen

Patrouillet, in skoalmasterich type, komt yn pontifikaal by buorman Grattelard, in grûnbesitter, om dy syn dochter te freegjen om mei him te trouwen. De beide manlju treffe elkoar en Grattelard is bang dat Patrouillet sa ferlegen is omdat er him net om jild freegje doar, mar as bliken docht dat it om syn dochter (âldfaam) giet, dan is er út ‘e skroeven. Foar de dochter oer is Patrouillet like bleu en sadwaande prate se oer oare dingen as it boadskip. Se krije slim rûzje om in stik grûn, de heit slút him by de dochter oan en Patrouillet rekket lilk de doar út. As de dochter fan har heit it boadskip heart, stjoert se him dalik om Patrouillet werom te heljen. Earst liket it der op, mar dan krije se spul oer in hûn. Ek dêr bemuoit de heit him wer mei. Patrouillet wynt him sa op, dat er flau falt en dan sizze de oare beide dat se it ûnderwilens iens wurden binne tegearre.
As de beide ‘jongelju’ dan wer begjinne sille te iggewearjen, dan stjoert de heit it span nei de pastoar.

De lompert

Helena Ivanova Popov is swier yn ‘e rouwe fan har ferstoarne man: syn ferstjerren hat makke dat se foar har fierdere libben de omgong mei elkenien mije wol en de húsfeint hat se der op ferge nimmen oait mear by har ta te litten. Mar Smirnov, in lânhearre, lit him keare noch twinge, om ’t har man silger noch foar in fiks bedrach by him yn ’t kryt stiet.
Ynearsten wol Helena neat fan him witte; se driget him sels dea te sjitten en ûnder de tsjoen fan har manhaftige hâlding wurdt er sa mak as in laam net allinne, mar rekket ynienen op har fereale.
Dat op it stuit dat it duel-op-’t skerp tusken de twa oangean sil, slacht de haat, ek by har, om yn in alles ferjittend ferlangen nei hertstochtlike oerjefte.

It oansyk

Tsjoeboekov is yn de salon fan syn lânhûs, as Lomov yn sjaket binnenkomt. Al gau docht bliken dat Lomov om de hân freegje wol fan Natalja, de dochter. Dat stiet de heit wol oan. As Natalja komt begjint Lomov in wiidweidich ferhaal en komt by it kowegreidsje út dat fan him is, mar Natalja seit der wis fan te wêzen, dat it fan harren is. De rûzje rint sa heech op dat Lomov de doar wiisd wurdt. As Natalja dan heart wat de reden wie fan syn kommen, wurdt Lomov werom roppen. Dan komt it petear op de hûnen fan beide famyljes. Dizze rûzje rint sa heech op dat it liket as sil Lomov foar de eagen fan Natalja stjerre. Dat falt lykwols wat ta en se falle inoar yn ‘e earmen. As de rûzje noch ris op ‘e nij ûtbarste sil, ropt de heit gau om sjampagne.

De bear

De widdo Jelina hat har alhiel ôfsletten fan de wrâld, om’t se sa’n fertriet hat om har ferstoarne man, dy’t har eins altyd min behannele hat. Dan ferskynt Smirnov, in jonge lâneigener. Hy easket it jild op dat er noch fan de ferstoarne barre moast. Hy kin dat lykwols net earder krije as moarn, as de rintmaster der wer is. Dat duorret him te lang, hy wol no jild sjen. Hy makket Jelina út foar alles wat mâl is. De rûzje rint sa heech op dat Jelina mei him duellearje wol. No’t er sjocht hoefolle piid der yn it frommes sit wurdt er opslach fereale. As it hiele personiel opdraaft om de bedriger te ferjeien, sjogge se it pear hertstochtlik yn elkoars earmen.

It jubileum fan de bank

De bank jubilearret en de direkteur set himsels fia syn ûndergeskikten op it fuotstik. De taspraak lit er troch in klerk meitsje en it kado hat er sel útsocht. In oan legerwâl rekke frou komt om in útkearing by de bank, mar kin min gehoar fine. De direkteur syn jonge frou hat oars net as ferhalen oer har reis, wylst de klerk syn wurk, it skriuwen fan de feestrede, dien meitsje moat. Om fan de seurende frou ôf te kommen, skikt de direkteur har wat jild ta. As de deputaasje fan de bank der ynkomt is de gaos kompleet en alles rint op ‘e non.

NB Neist de gewoane rollen binne der figuranten nedich.