Letter is better

Jurjen is dwaande mei syn boere bedriuw, alles op de kompjûter, modern, fan dizze tiid, allinne hy hat noch gjin frou fine kinnen. Mem dy ’t ek op de pleats wennet hat dêr sa har eigen tinken oer, it moat foaral in passende boerinne wêze dy ’t op de pleats komt. Foaral no ’t se sels yn koarten nei in oanleunwente ferhûzje sil.
Jurjen is it lêste skoft lid wurden fan in klup foar minsken dy’t allinnich binne. Dêr komt er Jeltsje tsjin. Hy is wei fan har, mar mem is in probleem… Jurjen tinkt letter kin ik alles wol fertelle, earst mar net,. Hy wol alles stikem wat regelje, en as ’t klear is nei bûten komme mei Jeltsje. Letter is yn dit gefal better…

It dineetsje

In aparte romte fan in eksklusyf restaurant yn in kastiel yn ‘e buert fan Parys. Klassike muorreskilderingen, kroanluchters en in ryklik dekte tafel foar seis minsken.
Achter elkoar meitsje trije mânlju, strak yn ‘t pak, harren yntree. Se kinne elkoar net en al ridlik gau blykt dat se troch harren mienskiplike advokaat útnoege binne foar dit sjike itentsje.
De mannen taaste elkoar ôf, sykjend nei eventuele raakflakken, om der efter te kommen wat it doel fan dit riedseleftige byinoar wêzen wêze kin.
Dan komme der koart nei elkoar trije tige sjarmante en mei smaak klaaide froulju yn.
Unferwachte wendingen en konfrontaasjes folgje. De dinner party rekket yn in streamfersnelling en der ûntspint him stap foar stap in ferrassende yntrige. Yn dizze oangripende relaasjekomeedzje wit Neil Simon syn publyk te boeien en te amusearjen troch in subtile ôfwikseling fan mysterieuze suspens, oprjocht oangripende konfrontaasjes en soms slapstikeftige mominten. En dat allegear trochrûn mei syn briljante oneliners.

Ora et labora

Yn Ora et Labora portrettearret Herman Heijermans it boerefolk. Troch de ieuwen hinne wie de boer it symboal foar de mins dy’t libbet mei de natuer. Ora et Labora giet oer it boerefolk fan eartiids.
Oer it net kommunisearjen en it net úterjen fan gefoelens, oer emosjonele útbarstingen, oer misbegripen dy’t net útpraat wurde en oer de yntinse leafde en respekt foar elkoar. Ora et Labora is in oade oan dizze grutske minsken dy’t harren eigenwearde nea ferleagenje sille.

Fisk

In mem en in dochter libje fan it fangen fan fisk. Sy sitte oan ‘e kant fan de see te praten oer “it libben”.
Hoe ’t it wie doe’t de heit der noch wie, hoe swier it libben is…….
De dochter nimt ôfskie fan har mem, se is swier, wol net fierder libje en docht harsels te koart.

Rûn Rjocht

Rûn Rjocht is in pleit foar leafde en opoffering en slút hielendal oan by de diskusje fan hjoed-de-dei oer leefberens en wurkgelegenheid op it plattelân. Yn in meislepende, muzikale en humoristyske foarstelling is dy aktuele problematyk ferweve mei it ferhaal fan de stedehâldersdochter Gaja. Dy kin, troch in traumatyske ûnderfining, fan jongs ôf oan net prate. At der yn it lân in wiksel fan de macht ta stân komt, wurdt har heit fermoarde en flechtet har mem sûnder Gaja. De tsjinstfaam Frouck nimt de noed foar Gaja op har, mei alles wat dêr efterwei komt. As in oantal jierren letter yn fredestiid, de mem oanspraak makket op it âlderskip en it erfrjocht, komt it ta in rjochtsaak. Yn de rjochtsaak rint it ferhaal fan de stedehâldersdochter Gaja, syngroan mei de diskusje oer it plattelân fan hjoed-de-dei.
Yn in opskuor jaande en ûnferjitlike rjochtsaak wurdt der in antwurd socht op de fraach wa’t de úteinlike sizzenskip oer Gaja en dermei oer de grûn krije sil.

Ynstappe & Utstappe

Wylst in begjinnende omropster frjemde meidielings oer it perron ropt, sjogge wy in nuver, fertuterze famke op in bankje sitten. In âldere fertsjinwurdiger besiket om ‘e nocht om kontakt mei har te krijen, mar hy hâldt dêr úteinlik allinne in mysterieus foarwerp oan oer. As se fuortgien is, reagearret de man syn teloarstelling ôf op in argeleaze, weetlike learaar. Fia de learaar kriget it famke it frjemde kadootsje lettter werom.
Dizze licht absurdistyske ienakter kin apart spile wurde, mar ek diel fan it fjouwerlûk, neamd “Komme & Gean”. Sjoch fierder by de titel.
It ferhaal fan it famke kriget in ferfolch yn “Utwei”, de lêste ienakter fan dizze fjouwerlûk, wêr’t ek de omropster yn werom komt. it is ek mooglik om allinne dizze twa ienakters te presintearjen yn ien foarstelling. De learaar sjogge wy werom yn de ienakter “Connie en Nico”.

Connie en Nico

Midden tusken de koffers lit heit Gerard tryst de moedfearren hingje: in pre-fakânsje dipke. Hy is teloarsteld dat Nico net mear mei wol. Mem Caroline trunet har man oan om alles yn de auto te setten. Dochter Connie hat lokkigernôch mear begryp foar him. Sy wachtet yn spanning op de útslach fan har hereksamen. Dan komt de âlde húhâldster Hommie Nico oer it mad, dy ’t stikem weromkommen is út it argeology-kamp. Nico is net in jonge, mar de twillingsuster fan Connie ( spile troch deselde aktrise) en hjit eins Nicoline.
It docht bliken dat se in ferhâlding hat mei de learaar Edwin, dy ’t melde sil dat Connie slagge is. Neidat de knoffelige Edwin it útmakket mei Nicoline komme wy krekt goed yn de betizing. Heit tinkt dat Connie sakke is. Hommie besiket it weromkommen fan Nico ferburgen te hâlden. Mem Caroline ( “Ik bin om samar te sizzen Connie en Nico yn ien”) besiket om ‘e nocht de learaar yn te palmjen. Dy fersint him op ‘e nij as er Connie foar him hat. Tusken de bedriuwen besiket Arnold syn rotten te behoedzjen foar it asyl.
As de learaar úteinlik tige skrokken útnaad is, nimt mem Caroline it heft wer yn hannen: “we gean mei fakânsje”.
Dizze kluchtige ienakter, dy ’t tagelyk in parody op in klucht is, kin apart spile wurde mar is ek diel fan it fjouwerlûk, neamd “Komme & Gean”.
De learaar komt ek yn “Ynstappe & Utstappe”; de húshâldster yn “Appeltsje”.

Appeltsje

No ’t de famylje, wêr’t sy oan’t no ta wurke, fuort is, bliuwt de húshâldster allinne achter yn it lege hûs. Se is bang om yn harsels te praten, om’t se dan wer oan alderhanne dingen út it ferline tinkt. Ynienen wurdt se oansprutsen troch in appel dy ’t se opite woe. De appel stelt har gerêst en hat begryp foar har, mar ropt har ek op om it libben net samar foarby gean te litten. As har soan delkomt om har op te heljen, fret hy de appel op en makket sa har dream, ûnbedoeld, yn ien kear stikken. In oandwaanlike (hast) monolooch mei in absurd tintsje yn de foarm fan in pratende appel. (dy ’t op bân opnommen wurde kin of troch in akteur mei mikrofoan út de kûlissen wei spile wurde kin) De goedmoedige soan set mem op de ein wer wreed mei beide fuotten op ‘e grûn.
Dizze ienakter kin apart spile wurde, mar is ek diel fan in fjouwerlûk, neamd “Komme & Gean”. De húshâldster spilet ek yn de ienakter “Connie en Nico”, de soan Rudi yn de ienakter “Utwei”.

Utwei

Nei slutingstiid rommet in servearster de stasjonsrestauraasje op. Mei tsjinsin lit se in fertutearze famke deryn, dat stiet te wachtsjen op “ien”. Under it skjinmeitsjen fertelt de servearster oer har “oansteande”. As se tinkt dat se it famke herkent, praat dy har hieltyd mear fêst yn har leagens en heale wierheden. Se beskuldiget Rudi, de freon fan de servearster. Mei de komst fan Rudi wurdt bytsje by bytsje dúdlik wat der tusken him en it famke wol en net foarfallen is. Nei de dramatyske ûntkoping bliuwe alle trije personaazjes ûntheistere achter. Misbegripen, hilaryske en pynlike mominten wikselje elkoar allegeduerich ôf yn dizze tragikomyske ienakter.
Dizze ienakter kin apart spile wurde, mar is ek diel fan in fjouwerlûk, neamd “Komme & Gean”.
It famke en de servearster komme yn “Ynstappe en Utstappe”foar; de ferloofde Rudi yn “Appeltsje”. It is ek mooglik om “Ynstappe en Utstappe”en “Utwei” tegearre as ien foarstelling te presintearjen.

Komme & Gean

Komme & Gean
.Alle fjouwer ienakters geane oer minsken dy ’t roerlings by elkoar lâns sjitte, sûnder dat se elkoar fêsthâlde kinne of mei-inaor fierder gean. dit tema kriget op ferskillende wize foarm: soms kluchtich, soms absurdistysk, mar dan ynienen mei in dramtyske ynslach.
De ienakters steane op harsels, mar foarmje ek in searje. Der is hieltyd ien personaazje út de iene ienakter, dy’t yn de folgjende ienakter weromkomt. Yn de lêste ienakter sjogge wy boppedat noch twa personaazjes út de earste ienakter werom kommen. Jo kinne dus ek de earste en de lêste yn ien foarstelling spylje.
Foar de wiidweidige beskriuwing fan de ienakters moatte jo nei de aparte titels:
1. Ynstappe & Utstappe: In âldere hear komt in nuveraardich, fertutearze famke tsjin op it perron en sy lit him yn betizing achter. In jonge man bemuoit him dermei.
2. Connie en Nico: In húshâlding pakt yn foar de fakânsje. Betizing om de twilling hinne jaget de boel yn’e bulten, as der in learaar komt mei de eksamenútslach. In gaoatyske húshâlding, mei fierders noch in leave, âlde húshâldster en in rôt.
3. Appeltsje: In âlde húshâldster bliuwt allinne achter. Se wol net oan it ferline tinke, en ek net oan de miste kânsen, mar it gebeurt dochs. In appeltsje daget har út.
4. Utwei: Yn in stasjonrestauraasje kriget in servearster besite fan it nuveraardige famke, dat pynlike dingen oan ’t ljocht bringt oer har oansteande.

De magyske fluit

Yn it bosk wenje twa groepen: de Klassikers en de Rockers. De beide groepen kinne inoar net útstean. De skok is grut as bliken docht dat sy gearwurkje moatte om har bosk te rêden. Want hoe komt it dat de reinbôge-elfkes net mear komme? En wêrom geane alle blommen en planten dea? De domme Trombo en prinses Medij wurde op ferkenning stjoerd. Prins Ritmo giet al gau mei har mei. Mar sy wurde folge troch de kweade boskfekke Amoezieka, dy ’t mei it duveltsje Valsini alderlei gemeine trúks betinkt om it trijetal tsjin te hâlden. Gjin plan is har te mâl. Lokkich krije Trombo, prinses Meldij en prins Ritmo ûnferwachte help en docht bliken dat de fluit fan Meldij hiel magysk is.

It tema muzyk, de tsjinstelling tusken klassyk en rock en de eleminten loft, wetter en fjoer biede de regisseur en de spilers boppedat in ferskaat oan kreative mooglikheden.

In priis, in moard en… ketchup

Heit is skriuwer. Mem en dochter geane in pear dagen fuort want Tim – de timmerman- sil de keuken ôftimmerje. Om ’t heit in “skriller” skriuwe moat fan syn útjouwer, betinke se in plan foar in moard. Heit wint wilens in priis fan de Lama waskpoeier en giet mei trije froulju en Lena, de freondinne fan syn dochter it feest yn.Tim set de moard yn sêne. Buorfrou komt en leaut it. De plysje wurdt skille. Mem en dochter Frieda komme werom en sjogge de resjersjeur oan foar de moardner. Uteinlik blykt Tim in dief dy ’t út is op heit syn priis. Troch de buorfrou komt alles wer goed.

In sigentsje yn ‘e maitiid

Fiif minsken, werûnder in barones, jonkfrou en in kolonel wenje yn in flatgebou. Hja binne kostgongers fan de jonkfrou en kinne allegear wol wat jild brûke. De jonkfrou hat in tsjinstfaam yn it wurk dy ’t alris fanwege stellerij yn de fizenis sitten hat. De buorlju fan de jonkfrou jouwe in feest, dêr komme nochal wat pommeranten. De tsjinstfaam ferfalt wer yn har âlde kwaal en stelt by de buorlju in djoere bûntmantel. Hja docht dit foar de jonkfrou, dy kin de jas ferkeapje en hat dan wer wat jild om hannen. Sa kin it fansels net en ûnder lieding fan de kolonel wurdt de jas manmachtich wer nei de bourlju werom smokkele. It stik keart no.
It is sa goed slagge om de jas werom te bringen, sûnder dat de buorlju it fernommen ha, dat wêrom soenen hja dizze taktyk dan net brûke om bûntmantels út winkels en restaurants te stellen en troch dy te ferkeapjen oan jild te kommen? De tsjinstfaam mei it net witte. As de plysje ek noch op it aljemint komt, is it allegear panyk.

Ferliezers

De húshâlding van Gorp wennet yn de Diamantstrjitte en bestiet út de heit Fred (eigner fan in frituersaak), mem Trees (sy hat net in fleurige natuer), dochter Nienke (‘gothic’ en sy lêst yn Nostradamus) en dochter Sophie (dy ’t in rol ha wol yn in televyzjesearje). It ferhaal begjint as de hiele Diamantstrjitte de postkoadelotterij wint, allinne de húshâlding fan van Gorp wint neat: Trees hat lotten kocht foar de pleatslike boarterstún. De buorlju komme geregeld by de famylje oer de flier en dêr wurdt it net fleuriger fan. De presentatrise fan de lotterij krijt in idee om in realitysoap oer de van Gorps te meitsjen. It program “de Ferliezers” is in feit. As heit syn senioarenfrituer ek noch mislearret liket it gelok foargoed dien te wêzen yn de Diamantstrjitte. Oant Trees dochs noch wat wint: in midwike yn in húske fan Center Parks. De ein is in begjin fol nije hope yn de ‘idyllyske’ omjouwing mei fuortby de oankrûpmuorre.

De trochdraver

Maskeriljas is de feint fan Orantijn, dy’t fereale is op Sofie, de oannommen dochter fan Traldijn. Maskeriljas moat Orantijn helpe om dizze Sofie oan de heak te slaan. Ek de frekkige Anselmus, de heit fan Hippolite, freget Maskeriljas om him te helpen om syn ferloofde Neryna oan de heak te slaan. De heit fan Orantijn, Pandolfus, wol him trouwe litte mei Hippolite. mar dit frommeske wol dat alhiel net omdat se sljocht is op Leander, in oare jongfeint. Ek Hippolite wurdt “holpen” troch Maskeriljas om Leander te krijen. As men alles op in rige set giet it de jongelju louter en allinne om de leafde en giet it de âlders om it jild. (wat se net hawwe en troch dizze houlikken faaks wol krije kinne). Maskeriljas is yn dit stik kompleet in keppeler, oftewol ‘de Feint fan twa masters’ en Anselmus ‘de Vrek’
Makeriljas wurdt sels noch de feint fan Leander om op dy wize dochs noch oan jild te kommen. Om alle fiten dy ’t Maskeriljas úthellet om it al syn bazen nei ’t sin te meitsjen soe wat te fier gean, wol is dúdlik, dat wat er ek úttinkt, syn baas Orantijn wit it altyd wer te bedjerren. Oan de ein sil Hippolite mei Leander trouwe en stiet Sofie neat mear yn ‘e wei om mei Orantijn te trouwen. En sa komt alles op syn/har poatsjes te lâne.

Striid om de haadrol

Isolda Holland is de eigner fan fyftjin moadewinkels der ’t har dochter Tamara de lieding oer hat. Tamara hat in skoftsje yn in ynrjochting sitten (se seach nammentlik minsken dy ’t der net wiene) mar is wer better. Har twadde man Stoffel en har soan Wigbold hawwe ek wol earen nei har baan, mar Tamara kin it skoan oan. As Isolde by Tamara útfanhûzet, besykje Stoffel en Wigbold har wer yn de ynrjochting te krijen. Se spylje ferskate rollen om Tamara wer “gek” te meitsjen. Ek bewurkje se Isolde om har te oertsjûgjen dat Tamara net ynsteat is om har baan goed út te fieren. Se krije help fan minsken dy’t allegear op jild útbinne. Tamara wurdt erchtinkend en nimt Elsie, dy’t by de plysje wurket, yn ‘e earm. De diederes wurde pakt en Tamara hâldt de lieding.

It hûs te lyts

It stik spilet him ôf yn de keamer fan in jong stel. Hja sitte noch midden yn in ferhuzing. De heit fan de jonge wennet by harren yn. It doel is dat dizze ynkoarten nei in rêsthûs tagiet. Der binne nochal wat minsken dy’t harren mei de ferhuzing bemuoie, sa as de jonge syn skoanmem (fan adel!), syn sweager, de buorfrou en de winkelman. Dit jout de noadige betiezing.

De Saakwaarnimmer

Arend en Froukje nimme fjirtjin dagen de honneurs waar op de boerekamping, om’t de boer en syn frou mei fakânsje binne. Mar alles rint yn ’t hûndert en besykje dat marris op te lossen. Oan de ein komt it allegear goed. Arend is net handich, wol dat net witte en kin it net ha dat de sneonshelp Hindrik linich alle putsjes opknapt. Stadichoan moat Arend syn ûngelyk tajaan en mei Hindrik Annet, de dochter fan Arend en Froukje, yn syn earmen slute. In fleurich stik mei aksje.

Moai Portugal

In oan alkohol ferslave âld-kolonel Sip is behearder fan en soarget foar de ferhier fan in filla. Hy is meastentiids sa yn ‘e oalje dat er de filla dûbel ferhierd hat oan twa pearen. De manlju ha beide net har eigen frou meinaam, mar dy fan in oar. Troch de thúsbliuwers wurdt der noch alris belle by wize fan kontrôle. Unferwachte besites soargje foar in protte gedraai en geliich. Mei troch Sip betiizje se der hast yn. As ien fan de eigen froulju komt, wurdt it noch hiel spannend. Troch ferklaaierij komt it dochs wer goed.